Katamaran „ BUTTERFLY 13 „
Katamaran przeznaczony do pływania rekreacyjnego ,plażowego , ewentualnie do uprawiania małej turystyki wzdłuż morskiej plaży (wielkość batuta , pozwala na ustawienie namiotu typu piramidka).
Charakterystyka:
Długość całkowita Lc – 398 cm
Długość linii wodnej Lklw-374 cm
Szerokość całkowita Bc - 200 cm
Szerokość linii wodnej Bklw- 30 cm
Zanurzenie min/max T – 22 / 45 cm
Wyporność konstrukcyjna V – 0,260 m3
Masa 70 – 75 kg
Przyrost wyporności przy zwiększonym zanurzeniu o 1cm – 0,024 m3
Współczynnik „TAYLORA” - 130
Smukłość kadłuba na Klw – 12,46 do 1 (stosunek długości konstrukcyjnej linii wodnej Klw
do szerokości konstrukcyjnej linii wodnej Bklw)
Ożaglowanie
Wersja podstawowa : grot żagiel G – 7,24 m 2
fok żagiel F - 2,45 m 2
S A G + F - 9,70 m2
spinaker -blister SB - 9,63 m2
Długość masztu - 6,10 m
Siła motoryczna ożaglowania : czyli stosunek powierzchni ożaglowania do wyporności ,
w przeliczeniu na 1 tone wyporności SA /V t , G + F - 37,89 m2 / 1 t , G + SB - 65,89 m 2 / 1 t
Wersja regatowa : grot żagiel G – 9,81 m2
fok żagiel F- 3,06 m 2
S A G +F - 12,87 m2
spinaker-blister SB -13,84 m 2
Długość masztu - 7,00 m
Maszt o przekroju kroplowym może być wykonany jako samonastawny lub o regulowanym kącie
natarcia
Siła motoryczna ożaglowania: SA /V t , G + F - 50,27 m 2 / 1 t , G + SB - 92,38 m 2 /1 t
Wersja winsurfingowa : grot żagiel G – 7,50 m2 ( grot żagiel ,maszt , bom ,zaadoptowany
fok żagiel F – 1,77 m2 z deski winsurfingowej)
S A G + F - 9,27 m2
spinaker-blister SB- 9,63 m 2
Długość masztu - 6,20 m
Siła motoryczna ożaglowania : SA /V t , G + F - 35,65 m 2 / 1 t , G + SB – 65,88 m 2 / 1 t
SIŁA MOTORYCZNA OŻAGLOWANIA
Dla porównania ,do znanych klas łodzi ,zależność ta wygląda następująco : katamaran klasy “TORNADO” 77 m 2 / 1 t , katamaran “TOPCAT” 53,5 m 2 / 1 t , łódz klasy “FINN” 50 m 2 / 1 t
łódz klasy “OMEGA” 30 m 2 / 1 t
STATECZNOŚĆ
Ożaglowanie , wersja podstawowa: katamaran niosący cały zestaw żagli , G, F,SB wytrzymuje
wiatr o prędkości 13,13 węzła ,czyli 6 ,56 m /sek .to jest o sile 4 o B
Katamaran niosący żagle : G ,F , wytrzymuje wiatr o prędkości 17, 15 w ,czyli 8 ,57 m /sek ,
to jest wiatr o sile 5 o B
Ożaglowanie wersja regatowa : katamaran niosący zestaw żagli G , F , SB , wytrzymuje wiatr
o prędkości 10 ,20 w, czyli 5 ,1 m / sek. to jest wiatr o sile 3 o B
Katamaran niosący żagle: G , F ,wytrzymuje wiatr o prędkości 13 ,66 w. czyli 6 ,83 m / sek.
to jest wiatr o sile 4 o B
UWAGA : Wartości policzono ,kiedy załoga przebywa na batucie i czynnie nie balastuje.
PRĘDKOŚĆ :
Prędkość względna ,wynikająca z długości falotwórczej w/g liczby FROUD'A ,przy współczynniku 1,4 wynosi : 4 , 9 węzła ,natomiast przy współczynniku 4 ,0 predkość wynosi 14 węzłów.
OPIS BUDOWY KATAMARANA
Kadłub : okrągłodenny bezmieczowy zbudowany metodom szycia i klejenia ,ze sklejki o grubości 4mm ,saturowany żywicom epoksydową .Zestaw trzonowy składa się z dwóch ram wręgowych , dwuch grodzi ,pawęży czterech wzdłużników. Poszycie kadłuba tworzą dwa elementy sklejkowe ,które stanowią jednocześnie poszycie burty i połowy dna. Pokład kadłuba w części dziobowej
i rufowej silnie wygięty, podparty pokładnikami ,ugięcie pokładu ma na celu zwiększenie sztywności wzdłużnej (bez zwiększenia wagi) .W części środkowej płaski pokład jest od spodu wzmocniony strukturą “geodetyczną”( tak były budowane szkielety samolotów VICKERS – WELINGTON) dzięki temu wytrzymuje nacisk dwóch osób bez odkształceń .W każdym kadłubie znajduje się wodoszczelna bakista o pojemności około 70 litrów zamykana hermetycznym lukiem pokładowym, pojemność bakist pozwala na zapakowanie podstawowego wyposażenia turystycznego (namiot ,śpiwory,prymus ,odzież). Wentylacia kadłuba oraz usuwanie wody skropliniwej odbywa się przez dwa otwory zamykane klapami “Holta”. W części dziobowej kadłuba wlaminowany jest poziomy blok pianki stanowiący element usztywniający, oraz zapewniający pływalność awaryjną. Kadłuby od spodu do linji wodnej polaminowane są tkaninom szklanom. Katamaran wyposarzony jest w dwa stery z podnoszonymi płetwami, jarzma sterów wykonane ze sklejki saturowanej żywicom epoksydowom ,wnętrze jarzma laminowane ,zawiasy jarzma ,wykonane ze stali kwasoodpornej.Płetwy sterowe wykonane jako kompozyt sklejkowo-epoksydowy ,o strukturze skrzydła lotniczego i obrysie eliptycznym ,w przekroju o symetrycznym profilu NASA. Boczny obrys kadłuba ,został tak celowo ukształtowany ,żeby zapewnić dużą dzielność morską ,przez zwiększenie wyporności zapasowej dziobu ,zabespieczyć katamaran przed wywrotką w przód. Kadłuby połączone są ze sobą dwiema belkami na złącza śrubowe. Belki są wykonane ze sklejki jako elementy przestrzenne,przednia belka ,posiada dwie jaskółki wodo szczelne ,na bagaż podręczny (telefon komórkowy,dokumenty ,aparat fotograficzny itp) zamykane klapami “Holta”, oraz dwie jaskółki typu mokrego. Tylna belka o niewielkim przekroju w całości wypełniona jest piankom.Pomiędzy belkami rozpięty jest miękki pokład tzw. batut wykonany
z dakronu.Powierzchnia pokładu miękiego pozwala na ustawienie na nim namiotu typu piramidka.
Katamaran “BUTTERFLY 13 “ jest unowocześnioną wersją katamarana ,którego projekt powstał
w 1978 roku, według tego projektu koledzy zbudowali dwie jednostki ,które zostały zwodowane
w 1979 roku .Jeden z tych katamaranów żegluje do dzisiaj ,można go spotkać na zalewie Nakło-Chechło, koło Tarnowskich Gór . Katamarany te zostały zbudowane zbyt solidnie , co niekożystnie odbiło się na ich ciężarze, koledzy którzy je zbudowali nie posiadali żadnych stopni żeglarskich,
i w związku z tym jednostki te mogły mieć jedynie 7 m2 żagla ( takie były wtedy przepisy). Katamarany te manewrowały poprawnie natomiast prędkości nie były rewelacyjne, katamarany wyrażnie były nidożaglowane ,na kursach baksztagowych i półwiatrowych były szybsze
od “omegi”.
Katamaran ,który zbudowałem obecnie jest łodzią lekką i w porównaniu z innymi katamaranami
wagowo mieści się w normie .Ciekawie wygląda porównanie masy konstrukcji katamarana przypadającej na 1 m 2 żagla
Typ
Pow. żagli
Masa
Masa na 1m2 żagla
Topcat 14
14 ,5
131
9,0
Midicat
19,0
149
7,8
Hobie 14
11,0
115
10,4
New Cat 12
8 ,0
90
11,2
Viper F16
18,7
129
6,9 (tchnologia H T)
Astus 14,1
10
80
8,0 (trimaran )
Butterfly 13
9,7
75
7,7
Współczynnik TAYLOR'A - czyli wskażnik kształtu .
O szybkości łodzi decyduje między innymi kształt części podwodnej ,porównać możemy różne
typy łodzi posiłkując się współczynnikiem TAYLOR'A , patrz profesor CZESŁAW MARCHAJ “ TEORIA ŻEGLOWANIA” strona 296 .
Typ Współczynnik
łodzi Taylor'a
Tornado 50
Finn 92
F D 54
Omega 135
12' Surfcat 132
Butterfly 13 130
Warunkiem uzyskania prędkości ślizgu , czyli pokonania bariery oporu falowego jest uzyskanie minimalnych wartości wskażników:
wskażnik motoryki ożaglowania SA / Vt > 40 m2 / t
współczynnik TAYLOR'A < 150
Przy uzyskaniu tych wartości wskażników katamaran na kursach od półwiatru do baksztagu żegluje w ślizgu.
Wykonanie kadłuba.
Kadłuby były budowane dnem do góry , budowe rozpocząłem od wycięcia, obrobienia i sklejenia poszczególnych elementów .Główne elementy sklejkowe tzn. burta-dno zostały wycięte i sklejone w jedną całość, następnie skręcone w pakiet i obrobione jednocześnie , dla zachowania powtarzalnego kształtu. Kolejno wyciąłem wręgi i pawęże .Następnie wręgi i grodzie zostały ustawione na ławie montarzowej. Na elementach sklejkowych ,stanowiących poszycie nawierciłem otwory na drut zszywający i przykleiłem wzdłużniki pokładowe, następnie elemnty burta -dno zostały zamocowane drutem do wręg i grodzi, i poczynając od dziobu doginane i zszywane wzdłuż stępki. Po zszyciu i dogięciu burt-dna miejsce szycia zostało zalaminowane podwójnym pasem tkaniny szklanej. Przed zmontowaniem wszystkie elementy kadłuba zostały poddane saturacji (nasączeniu) rozcieńczoną żywicom epoksydową. Żeby wkleić pawęż musiałem wykonać specialny szablon. Po odwróceniu kadłuba pachwina stępki i wręgów została wypełniona masom szpachlową spożadzonom z drobnych opiłek drewna ,talku i żywicy epoksydowej “Epidian 5 “ z dodatkiem utwardzacza “PAC “ .Kolejność czynności ,oraz szczeguły technologiczne wyjaśnia rysónek. Poszczególne fazy budowy można zobaczyć na zdjęciach. Po całkowitym opływaniu jednostki zamieszcze informacje. [img]http://zapodaj.net/05603502d45f.jpg.html[img]
|
