https://www.pantaenius.com/pl-pl/magazy ... -jachtach/



Filozofię dorabia się do tego aby czegoś nie zrobić.
Inni minimalizują utratę życia i stosują się do różnych norm (gdzie tworzyli to znający się na rzeczy ludzie). Niestety potem też są tworzone na podstawie tych norm przepisy ale tutaj już jak wiemy różnie z tym bywa.
W załączonym powyżej linku widać, że ubezpieczyciele też zauważają ten problem i pewnie też za jakiś czas za brak tego elementu będą kazać płacić więcej.


No widzisz, a te wszystkie instalacje DC, AC, odgromowa, wyrównawcza łączy się ze sobą i żeby dobrze to zrobić, trzeba wszystkie te aspekty przemyśleć, policzyć, zaprojektować aby dobrze wykonać. Ile to instalacji robionych bez przemyślenia spaliło jacht.
I moim zdaniem błędem jest jak robi się instalację AC, nie brać pod uwagę instalacji DC. Zresztą sam napisałeś

_________________
Pozdrawiam
Krzysztof Wasilewski
http://wasyl.gda.pl

To się zgadza. Dlatego ja na samym początku wspomniałem o instalacji odgromowej i że to się łączy.
Ale potem cała dyskusja poszła w kierunku „mieć czy nie mieć odgromówki”.
A autor wątku chciał zapytać w ogóle o instalację 230.

To też się zgadza. Tylko że w praktyce mało kto robi całą instalację od razu na tip-top z powodu kosztów, czasu i nieznania się.
Można zrobić instalację 230 bez odgromówki, acz warto jednak przemyśleć sprawę uziemienia przez płytę.

Dalej to pozostaje kwestia projektu instalacji przy zaakceptowanych założeniach i znalezienie wykonawcy.

_________________
Strona jachtu: http://www.zpokladu.pl

Wracając do głównego tematu wątku to proponuję tak na początek przeczytać wymagania PRS w zakresie jachtowych instalacji elektrycznych w szczególności obwodów AC.
https://www.prs.pl/wydawnictwa/przepisy-klasyfikacyjne

Co do "piorunologii stosowanej" to temat jest dosyć skomplikowany:
1. Chmura burzowa tworzy tzw komory czynne z ładunkiem dodatnim na górze i ujemnym na dole,natężenie pola elektrycznego po taką komorą wynosi ok 0,1,kV/cm
3. Gdy takie natężenie przekroczy ok 1kV/cm to zaczynają się rozwijać tzw wyładowania
liderowe tworzące tzw kanał piorunowy, który może rozwinąć się w kierunku ziemi lub pomiędzy chmurami. Lider tworzy kilumilimetrowy zjonizowany kanał plazmowy poruszając się skokowo w różnych kierunkach. W końcowej fazie , w miejscu prawdopodobnego uderzenia pioruna pojawia się tzw lider oddolny, który łączy się z liderem górnym i wtedy rozpoczyna się tzw wielkoprądowe wyładowanie główne, przebiegające w górę kanału, z prądem ok 50 kA
4. O tym gdzie konkretnie piorun uderzy decyduje się w końcowej fazie drogi lidera i określa sie tzw. promień decyzji tzn odległość czoła lidera od ziemi lub innego elementu ( drzewa, maszty etc)
5. Istnieją metody oszacowania stopnia zagrożenia piorunowego dla obiektów pływających i określania stref ochronnych ale tu można skorzystać z opracowania PRS "Ochrona statków od wyładowań atmosferycznych" https://www.prs.pl/wydawnictwa/publikacje-i-informacyjne

Co to wszystko oznacza w praktyce dla jachtu
1.To co powinniśmy chronić na jachcie to głównie życie załogi bo elektronika ma raczej małe szanse "przeżycia"
2.Uziemniony maszt tworzy tzw stożek ochronny wewnątrz , którego obiekty są chronione. Maszt ma tą zaletę że aluminium jest dobrym przewodnikiem i należy zadbać o odpowiedni duży przekrój linki uziemniającej ( najlepiej płaskownik miedziany ) połączonych z uziemnieniem
3. Podobny efekt można uzyskać uziemniąjąc olinowanie stałe lub jak proponowane wcześnie wciągnięcie dodatkowej linki na maszt i wystawienie do wody w pewnej odległości z uwag na znaczącą niższą wartość przewodności stali jest to jednak rozwiązanie gorsze. Pamiętajmy że taka linka musi wytrzymać prąd rzędu 40-5O kA w czasie ok 1000 mikrosekund
4 Nie stosując żadnej z metod ochronny narażamy się na to , że jak ten lider zdecyduje sie już wybrać nasz maszt to dalszy przebieg wyładowania jest bardzo nieprzewidywalny i może w znaczący sposób porazić załogę.

_________________
Pozdrawiam
Krzyś

Warto przeczytać, jasne.
Np. taki punkt:
2.7.2 Płyta uziemiająca powinna mieć powierzchnię czynną nie mniejszą niż 0,1 m2 i grubość nie mniej-
szą niż 2 mm. Zaleca się stosowanie płyt uziemiających z porowatych stopów miedzi. Płyta uziemiająca
nie powinna być instalowana w pobliżu pędnika i przetworników logu lub echosondy. Zamiast płyty uzie-
miającej można użyć metalowego, stale zanurzonego elementu konstrukcji jachtu (np. płetwy balastowej,
płetwy sterowej, miecza, wspornika wału śrubowego).

_________________
Strona jachtu: http://www.zpokladu.pl

Jeżeli już się bawimy w statystykę, to nie manipulację.

Z tej "statystyki" wiemy tylko tyle, że cirka 10 % jachtów, których armatorzy zgłosili szkodę, dotyczyła uderzenia pioruna.

To za mało, dużo za mało danych aby wyciągać z tego jakiekolwiek wnioski, albowiem:

- Ile spośród tych jachtów miało instalację odgromową ?
- ile spośród tych jachtów, które uwzględnia Pantaenius ją pozsiadało ?
- jaki procent jachtów żaglowych pływających po świecie jest ubezpieczonych w Pantaeniusie ?

Mój nieżyjący już niestety kolega. politolog z wykształcenia, miał fajną definicję statystyki, pasującą jak ulał do tej sytuacji. Niestety zapomniałem i już się nie zapytam.

_________________
Konsul 37 "Don Kichot"
POL 0001WR
MMSI 261037650
https://jachtdonkichot.pl/


A po nocy nadchodzi dzień... I niech już tak zostanie.

Taki filmik z dzisiaj- uderzenie pioruna w drzewo.
https://twitter.com/SkywarnPoland/statu ... nId6947432

_________________
Pozdrawiam Krzysztof
Tango 780S, przedtem MAK 747 GT przez 20 lat, a jeszcze wcześniej BEZ-4.

Wiele lat temu spędzałem wakacje z rodzicami w domku campingowym w Łagiewnikach k/Kruszwicy nad Gopłem.

Wzdłuż brzegu jeziora prowadził do tej chwili droga porośnięta starymi dorodnymi topolami. Podczas jednej z gwałtownych burz, na naszych oczach piorun rozrąbał po kolei, z tego co pamiętam trzy topole od korony do ziemi, i kawałek dalej jeszcze jedną. Mniej niż 100 m od domku, w którym przebywaliśmy. Najedliśmy się strachu co niemiara.

Po burzy oczywiście poszliśmy obejrzeć straty. Rozpłatane pnie świeciły świeżym drewnem, żadnych śladów ognia, osmaleń itp. Ponieważ była to droga dojazdowa do pompowni SHR - owskiej deszczowni, raz dwa drewno zostało uprzątnięte.

Miałem wówczas kilkanaście lat ale było to dla mnie bardzo stresujące wydarzenie wiec pamiętam do dziś.

_________________
Konsul 37 "Don Kichot"
POL 0001WR
MMSI 261037650
https://jachtdonkichot.pl/


A po nocy nadchodzi dzień... I niech już tak zostanie.

Bavaria stosuje takie rozwiązanie - przewód ok 30 mm. kw podłączony do masztu oraz do balastu:


ale dodatkowe uziemienie do wody np. achtersztagu - bo jest on jednak na maszcie najwyższą linką - u mnie przynajmniej przy ułamkowym olinowaniu - nie byłoby chyba złym pomysłem?

Od dolnych zaczepów achtersztagu, które mam niesamowicie solidne do samej wody ...

Lub uziemienie sztagownika do wody gruba dodatkową linką stalowa wrzucaną dowody na czas burzy...

Czy tak mogłoby być?

_________________
Pozdrawiam
Włodzimierz "Bury Kocur" Ring
S/y "Bury Kocur IV"
POL 8888
MMSI 261 03 14 50

"Jeżeli chodzi o podatki to nikt nie jest patriotą"
G.Orwell

Co do powyższego opisze jak mam u siebie na Kocurze.

Mam oczywiście instalację 12V i 230 V.

Jest silnik stacjonarny + 5 akumulatorów - 3 w banku serwisowym + 2 w banku steru strumieniowego i silnika.

Ładowanie mam zarówno z lądu jak i z ładowarki silnikowej z dwu-wyjściowym separatorem ładowania.

Instalacja 230 V posiada kontrolę faz + separator diodowy"



Zabezpiecza on ponoć przed tzw. elektrokorozją i prądami błądzącymi



Kontrola faz to ta płytka AC MAINS CONTROL z diodami zieloną i czerwoną.

Załączając 230 V do jachtu z lądu zawsze - zanim włączę napięcie na jacht heblem - jest on na zdjęciu czarny w prawym dolnym rogu - sprawdzam najpierw jak wygląda kontrola faz.

I jeżeli kontrolka:
1. świeci się na zielono jest OK
2. świeci się na czerwono - muszę wykonać odwrócenie fazy i zera - jeden krótki przewód odwracający fazy
3. jeżeli świecą się obie lampki należy się od tej rozdzielnicy odłączyć bo tzn że nie ma ona prawidłowego uziomu

Na jachcie generalnie instalację 230 V mam całą 3 przewodową.

Przewód uziemiający PE rozprowadzony jest do wszystkich gniazdek, ale jest on także uziemiony do płytki galwanicznej w dnie - płytka uziemiająca typu GLOMEX.

Do tej samej płytki doprowadzony jest także minus 12 V wzięty z szyny masowej instalacji 12 V, ale także z masy silnika - jest to rozwiązanie producenta jachtu czyli firmy Bavaria.

I taki układ działa dobrze i ponoć zabezpiecza przed wszelkimi kłopotami z 230 V pod warunkiem systematycznej kontroli faz - a to jest już pomysł naszego świetnego elektryka jachtowego - Kolego Forumowego Krzysztofa Saradoga, który mi to rozwiązanie polecił.

Oczywiście w instalacji jak widać jest także wyłącznik różnicowy oraz bezpieczniki przeciążeniowe - 16 A.

Czy napisałem to wystarczająco zrozumiale czy coś uzupełnić?

_________________
Pozdrawiam
Włodzimierz "Bury Kocur" Ring
S/y "Bury Kocur IV"
POL 8888
MMSI 261 03 14 50

"Jeżeli chodzi o podatki to nikt nie jest patriotą"
G.Orwell

Włodek, raczej nie ma to sensu. Stosunek przewodności właściwej stali nierdzewnej(316) /aluminium to ok 16 a uwzględnić trzeba jeszcze różnice w przekrojach i sposób uziemienia.
Maszt o wys. ok 20m utworzy wystarczający stożek ochronny ponieważ na wysokości 3m ( przyjęta wysokość załoganta plus wysokość wolnej burty) promień strefy ochronnej to ok 11m - powinno wystarczyć.
Na tak , a teraz się jeszcze zastanowiłem na bramkami rufowymi , antenami i panelami tam zamontowanymi - ale to już zadanie dla bardziej dociekliwych .

_________________
Pozdrawiam
Krzyś

OKI - no to nie będę więcej nic robił - dzięki za info Krzysiu...

_________________
Pozdrawiam
Włodzimierz "Bury Kocur" Ring
S/y "Bury Kocur IV"
POL 8888
MMSI 261 03 14 50

"Jeżeli chodzi o podatki to nikt nie jest patriotą"
G.Orwell

Uderzenie pioruna w taflę Jeziora Solińskiego...

https://twitter.com/SOB_pl/status/16979 ... Lw0yq1Zuo0

_________________
Wojciech1968 Port Rybnik
W życiu piękne są tylko chwile...